Μερόπη Τζούφη : Η κυβέρνηση «ξεδοντιάζει» τα δημόσια ΑΕΙ για να ιδρύσει ιδιωτικά (Βίντεο)

Η βουλεύτρια Ιωαννίνων της Νέας Αριστεράς, με αφορμή την ψήφιση αύριο του αντιεκπαιδευτικού, εκτρωματικού νομοσχεδίου για την ίδρυση των ιδιωτικών ΑΕΙ, στην Ελλάδα, έκανε χθες στην βουλή την ακόλουθη ομιλία.

 

«Κάθε νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας ξεδοντιάζει τη δημόσια εκπαίδευση και δημιουργεί χώρο για τους ιδιώτες» τόνισε η Μερόπη Τζούφη, μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής για την πρόθεση της ΝΔ να επιτρέψει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων.

 

Η εισηγήτρια της Νέας Αριστεράς υπογράμμισε πως η πανεπιστημιακή κοινότητα και οι φοιτητές ζητούν την απόσυρση του νομοσχεδίου, ενώ στο πλευρό τους τάσσονται μια σειρά από φορείς όπως η ΑΔΕΔΥ, το ΓΕΩΤΕΕ και το ΤΕΕ. «Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση προχωρά στην εμπορευματοποίηση και την ιδιωτικοποίηση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, έχοντας στο πλευρό της το ΣΕΒ, τα επιχειρηματικά συμφέροντα και τα funds», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.

 

Στη συνέχεια κατηγόρησε την κυβέρνηση για μεθοδευμένη απαξίωση, υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση των δημόσιων ΑΕΙ, ώστε τα ιδιωτικά πανεπιστήμια να φαντάζουν πιο ελκυστικά. Στο πλαίσιο αυτό ανέφερε πως το νομοσχέδιο περιέχει διάταξη που αλλάζει προς το χειρότερο το χρηματοδοτικό μοντέλο των δημόσιων πανεπιστημίων, ενώ υπογράμμισε πως ο «κόφτης» της ΕΒΕ, ο οποίος θεσπίστηκε για την αναδρομολόγηση χιλιάδων υποψήφιων στα κολέγια, τώρα εργαλειοποιείται και για την πρόσβαση στα ιδιωτικά πανεπιστήμια.

 

Αναφορικά με την αντισυνταγματικότητα του νομοσχεδίου, η βουλευτής Ιωαννίνων υπογράμμισε πως «το νομοσχέδιο αποτελεί προϊόν ιδεολογικής μυωπίας για ιδιωτικοποιήσεις και απέχθειας σε κάθε τι δημόσιο, ακόμα κι αν χρειαστεί να παραβιαστεί το Σύνταγμα, οι νόμοι και το κράτος δικαίου». Απαντώντας μάλιστα στη δήλωση του Κυριάκου Πιερρακάκη πως «η Ελλάδα δεν μπορεί να περιμένει την αναθεώρηση του Άρθρου 16 του Συντάγματος», είπε πως «δεν είναι η Ελλάδα αλλά η Νέα Δημοκρατία, τα funds και τα συμφέροντα που εξυπηρετεί».

 

Η πλήρης ομιλία:

 

Συζητάμε σήμερα το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ένα νομοσχέδιο που υπονομεύει τη δημόσια πανεπιστημιακή εκπαίδευση και ναρκοθετεί το παρόν και το μέλλον χιλιάδων καθηγητών, ερευνητών, φοιτητών, αλλά και αποφοίτων.

Όλων αυτών που σας ζητούν την απόσυρση του νομοσχεδίου και παλεύουν να μη μετατραπεί η μόρφωση από δικαίωμα σε προνόμιο. Που υπερασπίζονται το συλλογικό, κοινωνικό αγαθό της εκπαίδευσης. Όλων αυτών που κράτησαν και συνεχίζουν να κρατούν όρθια τα δημόσια πανεπιστήμια παρά την κυβερνητική απαξίωση. Όλων αυτών που αγωνίζονται, μέσα και έξω από τις Σχολές, και εισπράττουν την αδιαφορία του υπουργείου και της κυβέρνησης, την καταστολή της αστυνομίας και τη συκοφάντηση από τα κυρίαρχα media.

 

Σε τελική ανάλυση, όλων αυτών που αντιλαμβάνονται ότι η πρόθεσή σας είναι να επιτρέψετε την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων και να καθηλώσετε μια για πάντα τα δημόσια πανεπιστήμια σε συνθήκες δημοσιονομικής και στελεχιακής ασφυξίας.

 

Κύριε υπουργέ,

 

οι Σύγκλητοι των Πανεπιστημίων, τα Τμήματα και οι Σχολές, οι Ομοσπονδίες των καθηγητών, των Ερευνητών, των διοικητικών υπαλλήλων, οι σύλλογοι των φοιτητών, αλλά και φορείς όπως η ΑΔΕΔΥ, το ΓΕΩΤΕΕ και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, σας λένε ένα και μόνο πράγμα: πάρτε πίσω το απαράδεκτο αυτό νομοσχέδιο και στηρίξτε επιτέλους ως κυβέρνηση τα δημόσια πανεπιστήμια της χώρας.

 

Εσείς παραμένετε συνεπείς. Από την εποχή της κας Κεραμέως μέχρι και σήμερα, κάθε νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας ξεδοντιάζει τη δημόσια εκπαίδευση και δίνει χώρο στην ιδιωτική πρωτοβουλία.

 

Όλο το προηγούμενο διάστημα, κατασυκοφαντήσατε τα δημόσια ΑΕΙ. Καταργήσατε το πανεπιστημιακό άσυλο, όπως και τα δωρεάν Διετή προγράμματα σπουδών για αποφοίτους των ΕΠΑΛ. Επαναφέρατε τις διαγραφές των φοιτητών και εμπορευματοποιήσατε πλήρως τα μεταπτυχιακά. Αμφισβητήσατε στην πράξη το νέο ακαδημαϊκό χάρτη της χώρας, καταργήσατε τις νέες σχολές και τα νέα τμήματα. Για παράδειγμα, η Νομική στην Πάτρα ήταν περιττή. Τώρα ετοιμάζεστε να ανοίξετε άλλες 4, βεβαίως ιδιωτικές.

 

Επιβάλλατε στα ΑΕΙ την υποστελέχωση και καταπατήσατε τον ψηφισμένο νόμο για άμεση αναπλήρωση των μελών ΔΕΠ σύμφωνα με τον κανόνα 1 προς 1 - δηλαδή ένας να φεύγει και ένας να έρχεται.

 

Ταυτόχρονα, όσο και αν επικαλείστε τους αριθμούς, η υποχρηματοδότηση όχι μόνο συνεχίστηκε, αλλά και θεσμοθετήθηκε ως ανταποδοτικό κριτήριο, με τιμωρητικό χαρακτήρα για όσα ΑΕΙ δεν ικανοποιούν τα ιδιωτικοοικονομικά και ανταποδοτικά κριτήρια που θεσπίσατε. Μάλιστα, το νομοσχέδιο που κρατάμε στα χέρια μας, κάνει ακόμα χειρότερο το πλαίσιο χρηματοδότησης των δημόσιων πανεπιστημίων, κάτι που παραδέχτηκε και ο πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ στην Επιτροπή Μορφωτικών.

 

Σε συνέχεια όλων αυτών, θεσμοθετήσατε την πανεπιστημιακή αστυνομία και βάλατε τα πανεπιστήμια σε καθεστώς αστυνομικής επιτήρησης. Μας παρουσίασε ο κύριος υπουργός τα οικονομικά των πανεπιστημίων από το 2016 και έπειτα. Τα στοιχεία για την περίοδο Σαμαρά – Βενιζέλου δεν είναι βολικά και φυσικά παρέλειψε να μας πει πως μέχρι το 2018 ήμασταν σε καθεστώς σκληρής επιτροπείας και μνημονίων. Εμείς που διαχειριστήκαμε τα πράγματα εκείνη την περίοδο, κάναμε ότι καλύτερο μπορούσαμε, κρατήσαμε όρθια τα πανεπιστήμια και τη δημόσια εκπαίδευση συνολικά. Είμαστε ευχαριστημένοι; Φυσικά και όχι.

 

Όμως όταν η χώρα βγήκε από τα μνημόνια και ανέλαβε η ΝΔ τη διακυβέρνηση, τι έκανε για τα πανεπιστήμια και πόσο αύξησε τους πόρους; Μόλις μερικά εκατομμύρια. Την ίδια στιγμή σπατάλησε 100 εκατομμύρια για να φτιάξει πανεπιστημιακή αστυνομία. Προτεραιότητες…

 

Να υπενθυμίσω επίσης πως η ΝΔ θέσπισε ένα πλαίσιο διοίκησης και λειτουργίας των ΑΕΙ που προσομοιάζει σε εταιρικό μάνατζμεντ, με λιγότερη δημοκρατία και εκπροσώπηση των ανθρώπων που ζουν και εργάζονται στο πανεπιστήμιο. Παράλληλα θέσπισε την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, αποκλείοντας δεκάδες χιλιάδες μαθητές και μαθήτριες από τη δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση στο όνομα της πολυδιαφημισμένης αριστείας. Πλέον, οι «κομμένοι» και οι «κομμένες» της ΕΒΕ αναδρομολογούνται στη φτηνή κατάρτιση των ΙΕΚ, τα ιδιωτικά πανεπιστήμια του εξωτερικού ή τα ιδιωτικά κολέγια. Προσεχώς και στα ιδιωτικά πανεπιστήμια της Ελλάδας.

 

Όλα αυτά κυρίες και κύριοι συνάδελφοι ήταν μια προετοιμασία για τη σημερινή ημέρα. Για την ημέρα που η ΝΔ θα έφερνε προς ψήφιση τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Όπως έκανε στο παρελθόν για τα ιδιωτικά ΙΕΚ, τα ιδιωτικά κολέγια, έτσι και σήμερα νομοθετεί για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια.

 

Και δε διστάζει να καταπατήσει ακόμα και το Σύνταγμα. Δεν υπάρχει αμφιβολία κυρίες και κύριοι συνάδελφοι πως το νομοσχέδιο παραβιάζει το Σύνταγμα και το  Άρθρο 16.  Όπως ανέφερα και στην Επιτροπή Μορφωτικών, το υπουργείο και η κυβέρνηση ξέρουν πως παραβιάζουν το Σύνταγμα. Για αυτό άλλωστε βλέπουμε για πρώτη φορά σε νομοσχέδιο να αναφέρεται με έμφαση πως τα άρθρα για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια είναι -δήθεν- σύμφωνα με το συνταγματικό προορισμό της ανώτατης εκπαίδευσης.

 

Να σημειώσουμε εδώ πως η κυβέρνηση παίζει με τη νοημοσύνη μας, αλλάζοντας το αφήγημα από εβδομάδα σε εβδομάδα και από ημέρα σε ημέρα. Στην αρχή μας έλεγε πως είναι θέμα ερμηνείας. Όταν αποδείχτηκε πως η ερμηνεία της κυβέρνησης είναι αυτή που έχει το πρόβλημα, περάσαμε στη γραμμή: οι βουλευτές δεν ξέρουν από συνταγματικό δίκαιο, απαξιώνοντας ακόμα και τους βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας που, όπως όλοι μας, ορκιζόμαστε στο Σύνταγμα, στην τήρηση και τη διαφύλαξή του.

 

Όταν κι αυτό δεν περπάτησε, ήρθε ο κύριος Πιερρακάκης να θέσει μια νέα διάσταση. Σε συνέντευξή του στο Πρώτο Θέμα τόνισε πως «η Ελλάδα δεν μπορεί να περιμένει την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος». Η αλαζονεία και η έπαρση του 41%, η ιδεολογική μυωπία για ιδιωτικοποιήσεις και η απέχθεια για κάθε τι δημόσιο, συμπυκνωμένο σε μια φράση. Μπίζνες ακόμα κι αν χρειαστεί να παραβιαστεί το Σύνταγμα, οι νόμοι και το κράτος δικαίου, από υπουργό της ελληνικής δημοκρατίας! Μόνο που δεν είναι η Ελλάδα που δεν μπορεί να περιμένει την αναθεώρηση. Είναι η Νέα Δημοκρατία, τα funds και τα συμφέροντα που εξυπηρετεί.

 

Η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα παρουσιάζεται από την κυβερνητική πλευρά ως ένα αναγκαίο βήμα για τον εξορθολογισμό. Στην ουσία πρόκειται για το άνοιγμα μια νέας αγοράς τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, για μπίζνες παρόμοιες με αυτές που προηγήθηκαν τα τελευταία 4 χρόνια με τα κολέγια. Αυτό που ισχύει είναι ότι η κυβέρνηση ανυπομονεί να συνδέσει το όνομά της με την ίδρυση και τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων, ενάντια στο δημόσιο συμφέρον, ενάντια στα πανεπιστήμια μας, στους φοιτητές και τους αποφοίτους μας. Φυσικά, όλη αυτή η συζήτηση συνοδεύεται από ψέματα και παραπλάνηση.

 

Ψέμα 1^ο: Η κυβέρνηση νομοθετεί για τα μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια.

 

Τα πανεπιστήμια στην Ελλάδα και την Ευρώπη, είναι δημόσια και όχι κρατικά. Λειτουργούν χωρίς δίδακτρα, είναι αυτοδιοικούμενα και οι διοικήσεις τους δε διορίζονται από το κράτος. Επίσης το προσωπικό τους είναι δημόσιοι λειτουργοί και όχι κρατικοί υπάλληλοι. Η κυβέρνηση της ΝΔ είναι αυτή που προσπάθησε να τα κάνει πιο «κρατικά», βάζοντας χέρι στο αυτοδιοίκητο, επιβάλλοντας την αστυνόμευση, επηρεάζοντας τα προγράμματα σπουδών, πιέζοντας οικονομικά τα τμήματα και τις σχολές να βάλουν δίδακτρα στα μεταπτυχιακά και να αναζητήσουν πόρους στην αγορά. Τα δήθεν «μη κρατικά» που περιγράφει η κυβέρνηση μπορούν να είναι μόνον ιδιωτικά και με σκοπό το κέρδος, με συγκεκριμένα και περιορισμένα γνωστικά αντικείμενα και ακριβά δίδακτρα.

 

Ψέμα 2^ο: Μόνο στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια.

 

Η επιχειρηματολογία της κυβέρνησης παρουσιάζει τη χώρας ως ευρωπαϊκό, σε κάποιες ομιλίες και παγκόσμιο, παράδοξο. Χωρίς να έχει κανείς ιδιαίτερη σχέση με τα πανεπιστημιακά πράγματα, αλλά με μια γρήγορη αναζήτηση στο internet, θα διαπιστώσει πως τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ευρώπη είναι ελάχιστα. Επίσης στη μεγάλη τους πλειοψηφία είναι απαξιωμένα, χαμηλής ποιότητας και πολύ χαμηλά στις αξιολογήσεις.

 

Στην Ευρώπη, η συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών σπουδάζει σε δημόσια. Σε ορισμένες μάλιστα χώρες, πέραν της Ελλάδας, οι φοιτητές σπουδάζουν αποκλειστικά σε δημόσια όπως στο Λουξεμβούργο, τη Δανία, την Ιρλανδία και την Ολλανδία. Στη Γερμανία λειτουργούν περίπου 80 μικρά ιδιωτικά. Σε αυτά σπουδάζει το 1% του φοιτητικού πληθυσμού. Αντίστοιχα στο Ηνωμένο Βασίλειο, ιδιωτικά είναι μόνον 8 από τα 160. Και είναι πλήρως άγνωστα και ασήμαντα. Ακόμα και στις ΗΠΑ, τα φημισμένα πανεπιστήμια έχουν δημόσιο χαρακτήρα και είναι όντως μη κερδοσκοπικά.

 

Το παράδοξο λοιπόν είναι πως δεν είναι η Ελλάδα η μόνη χώρα που δεν έχει ιδιωτικά. Είναι όμως η μόνη που υποβαθμίζει και υποχρηματοδοτεί τα δημόσια για να ανοίξει ιδιωτικά. Τα μεγέθη είναι πραγματικά αποκαρδιωτικά: η Ελλάδα είναι τελευταία μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ αναφορικά με τη χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Μας προσπερνά η Κολομβία, το Μεξικό και η Τουρκία με μεγάλη μάλιστα διαφορά.

 

Ίδια είναι η εικόνα και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου και πάλι βρισκόμαστε στην τελευταία θέση. Αυτή είναι η διεθνής πραγματικότητα. Και σε αυτή τοποθετούμαστε τελευταίοι των τελευταίων και όχι επειδή δε λειτουργούν ιδιωτικά πανεπιστήμια στη χώρα.

 

Ψέμα 3^ο: Θα έρθουν εμβληματικά ξένα πανεπιστήμια.

 

Ο υπουργός λέει διαρκώς πως εμβληματικά ξένα πανεπιστήμια θα έρθουν  να ανοίξουν παραρτήματα στην Ελλάδα. Όμως κανένα εμβληματικό ξένο πανεπιστήμιο δεν πρόκειται να έρθει, όπως δεν το έκανε πουθενά αλλού στον κόσμο - ακόμα και σε χώρες με μεγαλύτερη αγορά.

 

Τα πανεπιστήμια και ειδικά τα «εμβληματικά», δε «γυρολογούν» από χώρα σε χώρα με τους νομπελίστες καθηγητές τους να διδάσκουν από παράρτημα σε παράρτημα. Αντίθετα, το νομοσχέδιο περιέχει φωτογραφικές διατάξεις που θα επιτρέψουν στα ιδιωτικά κολέγια της χώρας να γίνουν ιδιωτικά πανεπιστήμια ως παραρτήματα των ξένων πανεπιστημίων που συνεργάζονται. Το έχει δηλώσει ανοιχτά ο γενικός γραμματέας Ανώτατης Εκπαίδευσης του υπουργείου, το λέει με μισόλογα ο υπουργός.

 

Το πρόσφατο άρθρο του Απόστολου Λακασά, του έγκριτου εκπαιδευτικού συντάκτη της Καθημερινής, είναι αποκαλυπτικό. «Κούρσα κολεγίων για μια άδεια ΑΕΙ» είναι ο τίτλος του ρεπορτάζ που αποτυπώνει την κινητικότητα που υπάρχει στην ιδιωτική μεταλυκειακή εκπαίδευση της χώρας. Μάλιστα καταγράφει τη διαβούλευση μεταξύ κολεγίων και κυβέρνησης ώστε οι όροι της «ανωτατοποίησης» αυτής να γίνει με καλύτερους όρους.

 

Ψέμα 4^ο: Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θα αυξήσουν το ΑΕΠ της χώρας.

 

Ισχυρίζεται η κυβέρνηση πως η ίδρυση ιδιωτικών θα αυξήσει το ΑΕΠ της χώρας κατά 1%. Το 1% αντιστοιχεί σε 2,5 δις ευρώ. Για να έχουμε μια ρεαλιστική τάξη μεγέθους, αυτό σημαίνει πως την επόμενη χρονιά θα σπουδάσουν στα ιδιωτικά περίπου 250.000 φοιτητές (υπολογίζοντας 10.000 ευρώ δίδακτρα το έτος ανά φοιτητή). Για να καταρριφθεί κι αυτό το επιχείρημα, ας σκεφτούμε πως στα δημόσια πανεπιστήμια εισάγονται περίπου 50 με 60 χιλιάδες ετησίως. Επίσης ο κύκλος εργασιών των 33 ιδιωτικών κολεγίων δεν ξεπερνά τα 60 εκατομμύρια, με περίπου 30.000 σπουδαστές ανά έτος.

 

Ψέμα 5^ο: Με τα ιδιωτικά δε θα φεύγουν στο εξωτερικό Έλληνες φοιτητές.

 

Πράγματι αυτή τη στιγμή, περίπου 40.000 Έλληνες σπουδάζουν στο εξωτερικό. Αυτό που αποκρύπτει όμως η κυβέρνηση είναι πως οι 38.000 έχουν πάει για μεταπτυχιακές σπουδές. Είτε γιατί θέλουν μια πιο διεθνή ακαδημαϊκή εμπειρία, είτε γιατί αποσκοπούν να αναζητήσουν δουλειά και να χτίσουν τη ζωή τους στη χώρα που κάνουν τις μεταπτυχιακές σπουδές. Οι υπόλοιποι 2.000 σπουδάζουν σε προπτυχιακά προγράμματα -κυρίως στα Βαλκάνια και την Κύπρο- επειδή συνήθως απέτυχαν να εισαχθούν σε σχολές υψηλής ζήτησης και απαιτήσεων όπως η Ιατρική, η Νομική και τα Πολυτεχνεία.

 

Ψέμα 6^ο: Τα ιδιωτικά θα προσελκύσουν φοιτητές από το εξωτερικό.

 

Η UNESCO και η EUROSTAT καταγράφουν περίπου 24.000 ξένους φοιτητές στην Ελλάδα. Οι 15.000, οι περισσότεροι δηλαδή, προέρχονται από την Κύπρο. Από τη χώρα δηλαδή που διαθέτει -υποτίθεται- ένα επιτυχημένο και κερδοφόρο μοντέλο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με ιδιωτικά πανεπιστήμια, το οποίο προσπαθεί να αντιγράψει και η δική μας κυβέρνηση. Μάλλον λοιπόν πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό αντιπαράδειγμα ιδιωτικοποίησης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με την Κύπρο να στέλνει τα παιδιά της για σπουδές στην Ελλάδα, που δεν έχει ιδιωτικά πανεπιστήμια.

 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

αυτό που εκτιμά η Νέα Αριστερά είναι πως το νομοσχέδιο έχει ως στόχο την ίδρυση ιδιωτικών παραρτημάτων χαμηλής εκπαιδευτικής ποιότητας και υψηλών διδάκτρων, υπό το φτηνό και νομικίστικο σχήμα των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης.

 

Επίσης, τη μετατροπή των κολεγίων σε ιδιωτικά πανεπιστήμια, με τα εκπαιδευτήρια του ενός ορόφου να γίνονται πανεπιστήμια με 3 τμήματα και 5 αίθουσες διδασκαλίας.

 

Ακόμα, καταργείται το ενιαίο σύστημα εισαγωγής, εργαλειοποιώντας την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και δημιουργώντας δύο ταχύτητες υποψηφίων. Για την εισαγωγή σε δημόσιο ΑΕΙ θα συνεχίσει να ισχύει η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής του Τμήματος. Για τα ιδιωτικά θα ισχύει η Ελάχιστη Βάση του πεδίου. Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Φοιτητής που επιδιώκει να μπει στη δημόσια Ιατρική θα πρέπει να συγκεντρώσει 19.000 μόρια. Στην περίπτωση της ιδιωτικής Ιατρικής που ετοιμάζεται στο Ελληνικό, θα χρειαστεί 10.000 μόρια και 10.000 ευρώ το χρόνο.

 

Η ίδρυση ιδιωτικών θα φέρει επίσης περαιτέρω απαξίωση των περιφερειακών ΑΕΙ, τα οποία ήδη βιώνουν τις συνέπειες της ΕΒΕ, ενώ με την ίδρυση ιδιωτικών θα έχουν ακόμη λιγότερους εισακτέους, θέτοντας σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα πολλών και αξιόλογων τμημάτων και σχολών. Ταυτόχρονα, οι συνέπειες για τις τοπικές κοινωνίες και οικονομίες θα γίνουν σύντομα αντιληπτές.

 

Επίσης, για πρώτη φορά θεσμοθετούνται δίδακτρα για προπτυχιακά. Άλλη μια τρανταχτή παραβίαση του Συντάγματος και του Άρθρου 16. Το νομοσχέδιο ανοίγει το δρόμο για δίδακτρα σε αλλογενείς που θα φοιτήσουν σε ελληνόγλωσσα προπτυχιακά.

 

Έρχομαι στα άλλα μέρη του νομοσχεδίου και συγκεκριμένα στα κεφάλαια με τις διατάξεις για τα δημόσια πανεπιστήμια. Στην πλειοψηφία τους είναι τροποποιήσεις σε άρθρα του νόμου Κεραμέως για τα ΑΕΙ. Στην ουσία πρόκειται για άρθρα που προσπαθούν να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα του προηγούμενου νόμου και να δώσουν κάποιου τύπου λύση στα πολλαπλά προβλήματα που δημιούργησαν στα πανεπιστήμια από την ψήφισή του το 2020 μέχρι σήμερα.

 

Πρώτο και κύριο, η προχειρότητα με τα Συμβούλια Διοίκησης και τη τραγελαφική πρόβλεψη ζυγού αριθμού στα εσωτερικά μέλη. Θυμίζω πως το ΕΚΠΑ, το ΑΠΘ και το ΕΜΠ δε μπορούσαν να εκλέξουν πρύτανη για καιρό, με ότι αυτό συνεπάγεται για τη λειτουργία των ιδρυμάτων. Βεβαίως η προτεινόμενη ρύθμιση είναι αστεία, προβλέποντας την ασύμμετρη ψήφος, με το εσωτερικό μέλος που έρχεται πρώτο σε ψήφους, να έχει μεγαλύτερη βαρύτητα. Παράλληλα, το πλαίσιο λειτουργίας που περιγράφεται, δυσχεραίνει περαιτέρω τη δημοκρατία στα ΑΕΙ, με τα μονοπρόσωπα όργανα να αποκτούν ολοένα και περισσότερες αρμοδιότητες. Κρίσιμες αρμοδιότητες εκχωρούνται από τη Σύγκλητο στον Πρύτανη, από τη Συνέλευση Κοσμητείας στον Κοσμήτορα και από τη Συνέλευση Τμήματος στον Πρόεδρο.

 

Όπως είπα και εισαγωγικά, το νομοσχέδιο συντηρεί και ενισχύει την υποχρηματοδότηση των ΑΕΙ. Μειώνει την οριζόντια τακτική χρηματοδότηση βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και την κατεβάζει από 80% σε 70%. Παράλληλα αυξάνει το ποσοστό των ανταποδοτικών κριτηρίων από 20% σε 30%. Με τον τρόπο αυτό, η κυβέρνηση πρόκειται να τιμωρεί τα ΑΕΙ που δεν πιάνουν τα ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια που έχει ψηφίσει η ίδια η κυβέρνηση.

 

Επίσης, για πρώτη φορά θεσμοθετεί τα δίδακτρα στα προπτυχιακά. Ένα ακόμη σημείο που παραβιάζει το Σύνταγμα και ανοίγει το δρόμο της ιδιωτικοποίησης και των δημόσιων πανεπιστημίων. Αρχικά θα αφορά ξένους φοιτητές - προσεχώς εκτιμούμε εμείς και τους Έλληνες.

 

Αναφορικά με την αναβάθμιση του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Η αναβάθμισή του είναι η μισή πραγματικότητα. Η άλλη μισή είναι ο αποδεκατισμός του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας. Κανένα νέο τμήμα δεν ιδρύεται, το μόνο που προβλέπετε είναι η μετεγκατάσταση, η μετονομασία και η υποβάθμιση ορισμένων Τμημάτων. Θυμίζω πως για τα Τμήματα της Σχολής Γεωτεχνικών Σπουδών του Διεθνούς Πανεπιστημίου υπήρξε η έγγραφή αντίδραση του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου (ΓΕΩΤΕΕ) για τον αποκλεισμό του από τη συζήτηση φορέων. Επίσης, τα τμήματα της Δράμας που μετονομάζονται, θα γίνουν τετραετή από πενταετή, με ότι αυτό συνεπάγεται για τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων.

 

Το ενδιαφέρον είναι πως, παρά τις διακηρύξεις του υπουργείου όλο το προηγούμενο διάστημα, οι αποφάσεις βαραίνουν πλήρως τον υπουργό και τις «συνεννοήσεις» που έχουν γίνει με τις πρυτανικές αρχές. Κανένας άλλος διάλογος και καμία εμπλοκή της ΕΘΑΑΕ, η οποία υποτίθεται πως θεσπίστηκε για να αξιολογεί, να πιστοποιεί και να γνωμοδοτεί τέτοιου είδους μεταβολές.

 

Κλείνοντας κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Θέλω να τονίσω πως για τη Νέα Αριστερά, η πανεπιστημιακή εκπαίδευση είναι και πρέπει να παραμείνει δημόσιο αγαθό, προσβάσιμο σε όλους και όχι προνόμιο για αυτούς που έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν την πρόσβαση και το πτυχίο.

 

Η αντίθεσή μας με το νομοσχέδιο είναι κάθετη. Είναι ένα ταξικό, αντι-αναπτυξιακό, αντισυνταγματικό αντιδημοκρατικό και αντιεπιστημονικό νομοσχέδιο που πρέπει να αποσυρθεί. Έχει ήδη απονομιμοποιηθεί στα μάτια της πανεπιστημιακής κοινότητας και σε μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας, η οποία εμπιστεύεται διαχρονικά το δημόσιο πανεπιστήμιο για να σπουδάσει τα παιδιά της.

 

Κύριε υπουργέ, η χώρα διαθέτει εξαιρετικά πανεπιστημιακά ιδρύματα που υπονομεύονται διαρκώς από την κυβέρνησή σας και τα ιδιωτικά συμφέροντα με τα οποία διαπραγματεύεστε συνεχώς. Η δωρεάν και απρόσκοπτη πρόσβαση σε αυτά αποτελεί την ουσιαστικότερη επένδυση για το μέλλον, διασφαλίζει και διευρύνει τη συμμετοχή στη γνώση, στην έρευνα, στην πρόοδο και την ανάπτυξη. Εσείς είστε που θέλετε να διακόψετε αυτή την υποχρέωση της πολιτείας προς τους πολίτες, και να χρησιμοποιήσετε τα ιδιωτικά ως ευκαιρία για να αποτραβηχτείτε από τις χρηματοδοτικές σας υποχρεώσεις, τη στελέχωση και τον εξοπλισμό των πανεπιστημίων.

 

Αγαπητοί συνάδελφοι,

 

Η ιδέα της κυβέρνησης πως πρέπει να επικρατήσει ένας νέος ακαδημαϊκός νεοφιλελευθερισμός θα συγκρουστεί σύντομα με την πραγματικότητα και θα ηττηθεί. Όπως και κάθε προσπάθεια εμπορευματοποίησης και εξάρθρωσης της δημόσιας εκπαίδευσης ως κοινωνικού αγαθού και παράγοντα διατήρησης μιας υγιούς και δημοκρατικής κοινωνίας.

 

Το πανεπιστήμιο δε μπορεί να λειτουργήσει ούτε με τη μέγγενη του κράτους, ούτε της αγοράς και των επιχειρήσεων. Δε θα είναι πια πανεπιστήμιο. Κι αυτό γιατί πέρα από εκπαίδευση προσφέρει μια πολυδιάστατη κοινωνική μόρφωση. Καλλιεργεί τη αμφισβήτηση, τη διαφωνία, την επικοινωνία, τη ψυχαγωγία, τη διασκέδαση, την κοινωνικοποίηση, τη συμπερίληψη. Όλα όσα θέλετε να ξεριζώσετε και να μετατρέψετε τα Τμήματα και τις Σχολές σε εκπαιδευτήρια δεξιοτήτων με χρονοδιαγράμματα και projects που θα παραγγέλνουν οι επιχειρήσεις. Όσα θέλετε, δηλαδή, να κάνουν τα Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, ένα φτηνό νομικίστικο κατασκεύασμα που περιγράφει κάτι μεταξύ ιδρύματος και εταιρείας.

 

Το Πανεπιστήμιο είναι και πρέπει να παραμείνει δημόσιο αγαθό, συνδυάζοντας τη διδασκαλία και την έρευνα με την προσωπική καλλιέργεια και την κοινωνική ανάπτυξη. Για αυτό βρισκόμαστε στο πλευρό του πανεπιστημιακού και φοιτητικού κινήματος. Για αυτό παλεύουμε:

 

·         για διπλασιασμό της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων,

·         για διπλασιασμό του αριθμού καθηγητών και ερευνητών, όπως και αύξηση του διοικητικού προσωπικού,

·         για δωρεάν μεταπτυχιακά,

·         για κατάργηση της πανεπιστημιακής αστυνομίας και ενίσχυση των βιβλιοθηκών και των εργαστηρίων,

·         για κατάργηση των διαγραφών των φοιτητών,

·         για άμεση αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών και της φοιτητικής μέριμνας,

·         για την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας και παρουσίας των ΑΕΙ με ακαδημαϊκά κριτήρια.

 

Ως κυβέρνηση έχετε αποφασίσει να γκρεμίσετε τη δημόσια εκπαίδευση στη χώρα. Όπως και να ξεπουλήσετε κάθε δημόσιο αγαθό. Στεκόμαστε απέναντί σας και λέμε όχι. Πάρτε το πίσω. Σας το λέει η ίδια η κοινωνία, η πανεπιστημιακή κοινότητα και οι φοιτητές.