Ανδρέας Πουλάς | «ΟΧΙ» στους σχεδιασμούς του ΤΑΙΠΕΔ για την Καραθώνα, ερήμην της κοινωνίας

 

Ο  ανοιχτός ημικυκλικός κόλπος με την αμμώδη παραλία της Καραθώνας μήκους 1400 μ, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της πόλης του Ναυπλίου, στενά συνδεδεμένο με τον οικιστικό ιστό και τη ζωή της πόλης. Ιδίως κατά τους θερινούς μήνες αποτελεί την εύκολα προσβάσιμη διέξοδο και ανάπαυλα των πολιτών στη φύση και στην θάλασσα. Εδώ και δεκαετίες αποτελεί την πιο χαρακτηριστική παραλία του Ναυπλίου και σήμα κατατεθέν για τους Έλληνες και ξένους επισκέπτες της.

Η ευρύτερη περιοχή της Καραθώνας έχει εξαιρετική φυσιολατρική αξία ως χαρακτηρισμένη «δασική έκταση» και άρα μη οικοδομήσιμη, ενώ η δυτική της πλευρά είναι χαρακτηρισμένη ως περιοχή Natura. Ανήκει στην Β’ Αρχαιολογική Ζώνη του Παλαμηδίου και παρουσιάζει έντονο αρχαιολογικό ενδιαφέρον λόγω ευρημάτων δίπλα στην παλιά προβλήτα (πχ. τμήμα ρωμαϊκού τοίχου και αρχαίου κλιβάνου, επιφανειακά θεμέλια αρχαίου κτιρίου και αρχαίων νεωσοίκων, εργαλεία από την παλαιολιθική εποχή κλπ) και λόγω των βυζαντινών της μνημείων (βυζαντινές και μεταβυζαντινές εκκλησίες). Στους κρυφούς θησαυρούς της ανήκουν το νησάκι με την εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων και το σπήλαιο που βρίσκεται κοντά στην εκκλησία Κατακεκρυμένη, στο οποίο πραγματοποιήθηκε εξερεύνηση το 1971 από τον ΕΟΤ και την Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρία, χωρίς όμως καμία περαιτέρω αξιοποίηση του.

Εδώ και δεκαετίες η Καραθώνα είναι αντικείμενο έντονου επενδυτικού ενδιαφέροντος. Κατά καιρούς έχουν γίνει διάφορες κινήσεις για την αξιοποίηση της, οι οποίες ναυάγησαν είτε λόγω αντιδράσεων από την τοπική κοινωνία, είτε λόγω της αδυναμίας δημόσιων φορέων να ανταποκριθούν οικονομικά σε έναν συγκεκριμένο σχεδιασμό (πχ. όπως είχε καθορίσει η Προγραμματική Σύμβαση του 1989 μεταξύ του ΕΟΤ, του Νομαρχιακού Ταμείου Αργολίδας, του Δήμου Ναυπλίου και της Σχολής Τουριστικών Επαγγελμάτων), είτε για άλλους λόγους. Έτσι φθάσαμε σήμερα στο δυσάρεστο σημείο άλλοι να αποφασίζουν για το μέλλον της πιο εμβληματικής παραλίας του Ναυπλίου.

Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται έντονη κινητικότητα από το ΤΑΙΠΕΔ για την «αξιοποίηση» της Καραθώνας, χωρίς όμως καμία ενημέρωση των πολιτών του Ναυπλίου για το τι αυτή θα περιλαμβάνει. Κανείς δεν γνωρίζει με ποιους όρους δόμησης και ποια κτίρια θα κτιστούν και πόση έκταση θα καλύψουν, για ποιες χρήσεις γης και πόση ελεύθερη παραλία θα απομείνει στους πολίτες και σε ποιο σημείο. Ούτε φυσικά υπάρχει ενημέρωση για τα ανταποδοτικά οφέλη του πιθανού επενδυτή προς την τοπική κοινωνία. Η θολούρα αυτή γίνεται πιο επικίνδυνη διότι οι πολίτες του Ναυπλίου δεν έχουν κανένα λόγο στην όλη διαδικασία της «αξιοποίησης» όπως την εννοεί το ΤΑΙΠΕΔ και κινδυνεύουν να βρεθούν προ τετελεσμένων χωρίς επιστροφή.

Κατ’ αρχήν πρέπει να καταστεί σαφές ότι η αξιοποίηση της Καραθώνας δεν μπορεί να περνάει μόνο μέσα από τα γρανάζια του ΤΑΙΠΕΔ. Δεν είναι δυνατό η επιλογή της επενδυτικής πρότασης να γίνει με ακραιφνώς τεχνοκρατικά και οικονομικά κριτήρια, χωρίς οι πολίτες του Ναυπλίου - στους οποίους ανήκει η Καραθώνα - να μην έχουν κανένα λόγο και καμία αποφασιστική εξουσία. Η αξιοποίηση της Καραθώνας, αλλά και όλων των δημόσιων κτημάτων που πέρασαν μέσα μία νύχτα στα νύχια του ΤΑΙΠΕΔ, πρέπει να είναι πρώτιστα επιλογή των δημοτών και να εξυπηρετεί τις ανάγκες τους.

Στην κατεύθυνση αυτή, οι Δήμοι του Νομού μας που πλήττονται από τους σχεδιασμούς του ΤΑΙΠΕΔ έχουν την υποχρέωση να διεκδικήσουν σθεναρά και με ισχυρή νομιμοποίηση (είτε μέσω δημοψηφίσματος, είτε μέσω απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου με αυξημένη πλειοψηφία) να επιστραφούν οι παραχωρημένες στο ΤΑΙΠΕΔ εκτάσεις (όπως η Καραθώνα, η Βερβερόντα, τα οικόπεδα του Αγίου Αναστασίου, τα Ξενία κλπ) στις τοπικές κοινωνίες και στους οικείους Δήμους.

Ειδικά για την Καραθώνα, υπάρχει σχεδιασμός ήδη από το 1989 που εκπονήθηκε από τον ΕΟΤ και ο οποίος περιλαμβάνει με ακρίβεια τις χρήσεις της γης και τις κατασκευές που πρέπει να γίνουν, όπως κατασκευή κάμπινγκ 150 θέσεων, παιδική κατασκήνωση, κέντρο θαλάσσιων αθλημάτων, υπαίθριο θέατρο και έργα υποδομής (πχ. σταθμό βιολογικού καθαρισμού). Εφόσον επικαιροποιηθεί ο συγκεκριμένος σχεδιασμός με επιπλέον χρήσεις ήπιας ανάπτυξης, είναι δυνατή η χρηματοδότηση του είτε μέσω ΕΣΠΑ είτε μέσω άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων και κοινοτικών προγραμμάτων.

Δεν πρέπει να παραδοθεί η Καραθώνα σε μία άναρχη, πυκνή και επιβαρυντική για το περιβάλλον ξενοδοχειακή ανάπτυξη που θα καταστρέψει την παραλία μας. Το Ναύπλιο δεν έχει ανάγκη μία ακόμα ξενοδοχειακή μονάδα πολυτελείας. Έχει ανάγκη να διατηρήσει έναν ξεχωριστό πνεύμονα πρασίνου και να τον εντάξει στη ζωή της πόλης ως τέτοιο και όχι ως ένα ακόμα όγκο μπετόν όπως αυτά που μας κληροδότησαν παλιές και κακές εποχές. Θέλουμε μία Καραθώνα πρότυπο ήπιας τουριστικής αειφόρου ανάπτυξης και γι’ αυτό δεν δικαιούμαστε να την εγκαταλείψουμε στα χέρια γραφειοκρατών με ψυχρή τεχνοκρατική λογική.

Πρέπει να διεκδικήσουμε δυναμικά την επιστροφή της Καραθώνας στην κυριότητα του Δήμου Ναυπλίου, όχι για να λιμνάσει η αξιοποίηση της στην ίδια ακινησία και στα ίδια μικροσυμφέροντα του παρελθόντος, αλλά για να υλοποιηθούν με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα οι χρήσεις ήπιας ανάπτυξης που προέβλεπε η προγραμματική σύμβαση με τον ΕΟΤ του 1989, μετά από επικαιροποίηση και πιθανή συμπλήρωσή τους.

Γι’ αυτό λέμε «ΟΧΙ» στους σχεδιασμούς του ΤΑΙΠΕΔ ερήμην της κοινωνίας – Δράση τώρα.