Πάσχα Μικρές Ιστορίες: «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται…»

 

Σύγχρονη εικόνα «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται…» από τον Ι.Ν. του
Αγίου Κωνσταντίνου & Ελένης στο Συνοικισμό Ναυπλίου
@ Argolidas News 2025

Ο πίνακας «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται» του Νικολάου Γύζη αποτελεί ένα από τα πιο συγκλονιστικά και υπερβατικά έργα της ελληνικής τέχνης, αποτυπώνοντας με μοναδικό τρόπο τη Δευτέρα Παρουσία. Δημιουργημένος στα τελευταία χρόνια της ζωής του καλλιτέχνη, ο πίνακας αντανακλά την έντονη θρησκευτικότητα και μεταφυσική αναζήτηση που χαρακτήριζε το ύστερο έργο του Γύζη.

Η σύνθεση του έργου είναι αυστηρά συμμετρική, με κεντρικό άξονα τον Χριστό – Παντοκράτορα, ο οποίος εμφανίζεται ένθρονος και ολόφωτος, μέσα σε ένα χρυσοπόρφυρο φόντο. 

Νικόλαος Γκύζης, «Ιδού ο Νυμφίος …», @ Εθνικής Πινακοθήκης
και Ιστορία της ελληνικής τέχνης «Η ζωγραφική του 20ου αι.»
Εκδοτική Αθηνών

Οι χρυσές ακτίνες που εκπορεύονται από τη μορφή του Χριστού διαχέονται σε όλο το έργο, δημιουργώντας μια αίσθηση υπερβατικής φωτεινότητας. 

Το φως, ως διάπυρη σπείρα και δίνη, διαχέεται με επάλληλους κύκλους που εγγράφονται μέσα στο επιβλητικά φωτισμένο κεντρικό ορθογώνιο όπου περιέχεται η μορφή του Χριστού, του οποίου το πρόσωπο εικάζεται, παρά φαίνεται. Οι ομόκεντροι κύκλοι φωτός σχηματίζουν γύρω του χρυσές νεφέλες.

Την έλευση του Σωτήρα κηρύσσουν τέσσερις άγγελοι με σάλπιγγες, ενώ ο Αρχάγγελος Γαβριήλ υπερίπταται στο επάνω μέρος της σύνθεσης. 

Στη μεγάλη κλίμακα που ανοίγει τη σκηνή και οδηγεί προς τον Χριστό, μυριάδες άγγελοι γονατίζουν και δοξολογούν την έλευσή του. 

Τα πλήθη των σωφρόνων – δικαίων παρατάσσονται ως διάπυρα φωτεινά σώματα, τα οποία διαπερνώνται από τη δύναμη του φωτός, βιώνοντας την εξαΰλωση.

Το έργο εμπνέεται και από την Αποκάλυψη του Ιωάννη, όμως ο Γύζης, όπως μαρτυρεί σε ένα γράμμα του, δεν έβλεπε τον Χριστό ως τιμωρό και εκδικητή, αλλά σαν ένα γλυκό θεό που έρχεται να φέρει στον κόσμο φως λύτρωσης και παρηγοριάς.

Η επιλογή του τίτλου «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται» παραπέμπει στην ευαγγελική παραβολή των δέκα παρθένων, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για πνευματική εγρήγορση και ετοιμότητα. 

Στο πλαίσιο της Μεγάλης Εβδομάδας, ο τίτλος αυτός αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καλώντας τους πιστούς σε ενδοσκόπηση και προετοιμασία για τη συνάντηση με τον Χριστό.

Ο πίνακας του Γύζη δεν είναι απλώς μια καλλιτεχνική απεικόνιση της Δευτέρας Παρουσίας, αλλά μια βαθιά θεολογική και φιλοσοφική δήλωση. 

Μέσω της χρήσης του φωτός, της συμμετρίας και της ενορατικής απεικόνισης, ο καλλιτέχνης προσφέρει μια οπτική εμπειρία που υπερβαίνει το αισθητό, οδηγώντας τον θεατή σε μια πνευματική ανάταση.

Συνολικά, το έργο «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται» αποτελεί μια κορυφαία στιγμή στην ελληνική ζωγραφική, συνδυάζοντας την καλλιτεχνική δεξιοτεχνία με βαθιά θεολογικά νοήματα. 

Είναι μια πρόσκληση για ενδοσκόπηση, πνευματική εγρήγορση και ελπίδα, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του Πάσχα, όταν οι πιστοί αναμένουν την Ανάσταση και τη λύτρωση.

Επίμέλεια: Κων/νος Χ.Τζιαμπάσης, αρχαιολόγος